Podstawą dla prowadzenia egzekucji jest posiadanie tytułu wykonawczego, czyli dokumentu potwierdzającego istnienie określonego uprawnienia (tytuł egzekucyjny) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. Zgodnie z art. 777 KPC, tytułami egzekucyjnymi są m. in.: orzeczenia sądu wydane w postępowaniu cywilnym lub karnym (wyroki, postanowienia, nakazy zapłaty), protokoły ugody oraz wyroki sądu polubownego, inne akty tj. bankowy tytuł egzekucyjny, akty notarialne.

Należy pamiętać, iż orzeczenie sądu bądź inny dokument stanowi tytuł wykonawczy, dopiero kiedy będzie zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Ma ona zazwyczaj formę pieczęci bądź wydruku komputerowego i jest trwale związana z tytułem egzekucyjnym. Klauzulę wykonalności nadaje sąd na wniosek wierzyciela. Z urzędu sąd nadaje klauzulę wykonalności tytułowi zasądzającemu alimenty oraz nakazowi zapłaty.

We wniosku należy zamieścić dane dotyczące:

• dłużnika: imię i nazwisko, dokładny adres, oraz jeśli to możliwe – numery identyfikacyjne NIP lub pesel, imiona rodziców. Wskazanie jak największej ilości danych dłużnika ma wpływ na skrócenie czasu postępowania.
• wierzyciela: imię i nazwisko lub nazwę, dokładny adres, ewentualnie numer rachunku bankowego, na który mają być przekazywane wyegzekwowane środki.

Ponadto, we wniosku należy wskazać świadczenie, które ma być spełnione oraz znany wierzycielowi majątek dłużnika lub źródła dochodu, z których możliwe będzie zaspokojenie roszczeń. Jeżeli świadczeniem wskazanym we wniosku jest zapłata określonej sumy pieniężnej, należy wskazać również okres, za jaki mają być naliczane odsetki. Trzeba pamiętać, że we wniosku nie można żądać więcej, niż to co jest określone w treści tytułu egzekucyjnego. Jeżeli świadczenie zostało uregulowane w części, we wniosku należy wskazać jaka część świadczenia została zaspokojona.

Wskazanie sposobu egzekucji oznacza określenie składnika majątku dłużnika, z którego ma być prowadzona egzekucja, np.:

• ruchomości
• nieruchomości
• rachunki bankowe
• wierzytelności przysługujące dłużnikowi
• wynagrodzenie za pracę
• świadczenia z ZUS
• inne prawa majątkowe

Warto pamiętać, że im dokładniej będą określone składniki majątku (miejsce pracy dłużnika, bank, w którym posiada rachunek, fakt otrzymywania renty lub emerytury itp.), tym postępowanie egzekucyjne będzie trwało krócej.

W przypadku wyboru komornika spoza rewiru, we wniosku o wszczęcie egzekucji należy złożyć stosowne oświadczenie.

Pod treścią wniosku należy złożyć odręczny podpis. (Wzór wniosku znajduje się w zakładce dokumenty do pobrania).

W sytuacji, gdy wierzyciel nie ma wiedzy na temat majątku posiadanego przez dłużnika, komornik wezwie dłużnika do złożenia wyjaśnień zgodnie z treścią art. 801 KPC. Jeśli na skutek złożonych wyjaśnień nie uda się ustalić majątku dłużnika, a podjęte przez komornika czynności zmierzające do jego ustalania (np. zapytanie do ZUS o płatnika składek) nie doprowadziły do ujawnienia źródeł dochodu lub majątku dłużnika z którego będzie możliwe prowadzenie egzekucji, wierzyciel może zlecić komornikowi poszukiwanie majątku dłużnika za wynagrodzeniem.

Komornik może dokonać następujących ustaleń/zapytań:

• do ZUS zapytanie o płatnika składek na ubezpieczenie społeczne/zdrowotne celem ustalenia miejsca pracy, otrzymywanego świadczenia lub posiadanego rachunku,
• do Urzędu Skarbowego celem ustalenia płatnika podatku, zgłoszonej działalności, numeru rachunku, składanych deklaracji, nabytych praw zgodnie z deklaracją PCC,
• do CEPIK celem ustalenia pojazdu dłużnika
• za pośrednictwem systemu OGNIVO n.t. rachunków posiadanych w banku.

Część powyżej wymienionych zapytań to zapytanie odpłatne. Zostaną one dokonane po uiszczeniu przez wierzyciela zaliczki.

W przypadku bezskutecznej egzekucji koszty pokrywa wierzyciel. Komornik dopisuje do tytułu wykonawczego wzmiankę o poniesionych przez wierzyciela w toku postępowania wydatkach, co pozwala na prowadzenie egzekucji o w.w kwoty w ponownie wszczętym postępowaniu.