Poradnik dla dłużnika | Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Iławie Maciej Garczyński
W postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przez komornika organ egzekucyjny ma obowiązek doręczenia zawiadomienie o wszczęciu egzekucji, odpisu tytułu oraz formularza skargi. Może mieć ono formę pisemnego zawiadomienia, odpisu zajęcia (np. wynagrodzenia za pracę, rachunku bankowego) lub protokołu zajęcia ruchomości.
Zgodnie z art. 795 §2 kpc z chwilą doręczenia dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji rozpoczyna się bieg terminu do wniesienia przez niego zażalenia na postanowienie o nadaniu tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności. Zażalenie kieruje się do sądu okręgowego za pośrednictwem sądu I instancji, który nadał klauzulę wykonalności (art.394-398 kpc) w terminie tygodniowym.
Na wszczęcie postępowania zgodnie z art.767 §1 kpc przysługuje dłużnikowi skarga na czynność komornika. Skargę wnosi się do komornika w terminie tygodniowym od daty zawiadomienia strony o dokonaniu czynności (art.767 §2 kpc). Skarga na czynność komornika powinna czynić zadość wymaganiom pisma procesowego oraz określać zaskarżoną czynność lub czynność, której zaniechano, jak również wniosek o zmianę, uchylenie lub dokonanie czynności wraz z uzasadnieniem oraz podlega opłacie sądowej w kwocie 50 zł. Wniesienie skargi nie wstrzymuje dokonania zaskarżonej czynności, chyba że postępowanie egzekucyjne zostanie zawieszone decyzją sądu.
Dłużnik ma obowiązek zawiadamiać Komornika w terminie 7 dni o każdej zmianie miejsca swego pobytu trwającej dłużej niż miesiąc. W razie zaniedbania tego obowiązku korespondencję pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Dłużnik, który zaniedba powiadomienia w terminie siedmiu dni komornika o każdej zmianie miejsca swego pobytu, trwającej dłużej niż jeden miesiąc, może być ukarany grzywną w wysokości do 2 000,00zł (art.762 §1 kpc).
Komornik może żądać złożenia wyjaśnień oraz udzielenia informacji od stron postępowania (dłużnik i wierzyciel), instytucji państwowych i publicznych, a ponadto osób nie uczestniczących w postępowaniu. Za nieuzasadnioną odmowę udzielenia wyjaśnień lub informacji bądź udzielenie ich świadomie fałszywych, grozi grzywna do dwóch tysięcy złotych. Grzywną może być ukarany również dłużnik, który zaniecha powiadomienia organu egzekucyjnego o zmianie miejsca swojego pobytu.
Osobę, która zachowuje się w sposób niewłaściwy lub przeszkadza w czynnościach, komornik może upomnieć. Jeśli upomnienie okaże się nieskuteczne, osoba taka może być wydalona. Ostatecznie osobę taką komornik może ukarać grzywną w wysokości do tysiąca złotych.
W przypadku stawiania oporu, komornik może przy dokonywaniu czynności skorzystać z pomocy Policji.
Pamiętać należy również o odpowiedzialności karnej grożącej dłużnikowi, który w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku zajęte lub zagrożone zajęciem, bądź usuwa znaki zajęcia. Czyn taki jest zagrożony karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. W przypadku działania na szkodę kilku wierzycieli, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. (Art. 300 i następne Kodeksu karnego).